طرح واره محرومیت عاطفی چیست؟
طرح واره ها یکی از مهم‌ترین مفاهیم در روانشناسی هستند که در کودکی شکل می‌گیرند و خودشان را در بزرگسالی نشان می‌دهند.
برای اینکه مفهوم طرح واره را بهتر متوجه شوید، به این مثال توجه کنید:
هر نوزادی که به دنیا می‌آید شبیه به یک صفحه سفید است که هیچ نقش و نگاری روی آن نیست. برخورد با محیط، خانواده، والدین و اطرافیان به مرور زمان نقش‌هایی را روی این صفحه سفید ایجاد می‌کند که تا سال‌ها ماندگار می‌مانند.
طرح واره‌ها قالب‌ها، چارچوب‌ها و مفاهیم شناختی هستند که تفسیر اطلاعات پیرامون را برای ما ممکن می‌کنند.
ژان پیاژه اعتقاد دارد که طرح واره ها الگوهای ذهنی هستند که اگر وجود نداشتند، ما هیچ تصویر ذهنی‌ای نداشتیم و نمی‌توانستیم تجربیات خود را به کار ببریم یا برای آینده اقدام کنیم.
اگر تنها ۵ مورد از عبارات ذیل برایتان آشناست، به احتمال زیاد شما هم با طرح واره *محرومیت عاطفی* روبرو هستید.
۱) من هرگز واقعاً احساس حمایت عاطفی نکرده ام.
۲) انتظار ندارم نیازهای عاطفی ام در روابطم برآورده شود.
۳) کسی را نداشته ام که برای مشاوره یا راهنمایی به او تکیه کنم.
۴) واقعاً احساسات یا نیازهای خودم را درک نمی کنم.
۵) احساس می کنم در زندگی ام خلاء وجود دارد، چیزی کم است اما مطمئن نیستم چیست.
۶) واقعاً برای کسی احساس خاصی نداشته ام.
۷) به ندرت احساسم را با دیگران به اشتراک می گذارم.
۸) در بیشتر عمرم، مردم از نظر عاطفی کنارم نبودند.
۹) در کودکی من، احساسات و عواطف به رسمیت شناخته نمی شد.
۱۰) وقتی من بزرگ شدم پدر و مادرم از نظر عاطفی از من دور بودند.
اثرات محرومیت عاطفی
محرومیت عاطفی یکی از اصلی ترین طرح واره های اصلی است. در ابتدا تشخیص آن دشوار است، زیرا اغلب نشانه‌های واضح و آشکار زیادی وجود ندارد. فقط یک حس مبهم است که چیزی در زندگی شما گم شده است، اما مطمئن نیستید چه چیزی وجود دارد. می تواند مانند حس پوچی یا خلاء باشد که در واقع از این خلأ نیازهای احساسی برآورده نشده است. این بیماری در دوران کودکی ظاهر می شود که در آن مادر (یا هر کسی که مراقب اصلی بوده) از نظر عاطفی با نیازهای شما هماهنگ نبوده است.
شاید تمام نیازهای فیزیکی شما را برآورده شده است، شاید اسباب بازی هایی برای بازی داشته اید، اما هیچ کس در واقع به احساسات و نیازهای عاطفی شما توجه نشده است. این وضعیت برای یک کودک خردسال بسیار استرس زا است و اگر این اتفاق برای شما رخ می داد، باید راه های خاصی را برای تلاش و درک احساسات خود به وجود می آوردید. وقتی نیازهای عاطفی برآورده نمی شود احساس نامرئی بودن می کنیم یا اینکه بی اهمیت هستیم و در سطح عمیقی به آنها توجه نمی کنیم.
احساس می کنیم با افراد اطرافمان ارتباط نداریم که این می تواند ما را به چند مسیر مختلف هدایت کند:
شروع می کنیم به خود بگوییم که حتماً مشکلی در ما وجود دارد یا اینکه از جهاتی دچار نقص هستیم و آن جا است که طرح واره نقص و شرم به وجود می آید. یا شروع می کنیم به روش هایی که باعث می شود احساس بهتری نسبت به خود داشته باشیم. تلاش می کنیم تا مردم ما را دوست داشته باشند. و طرح واره جستجوی تایید متولد می شود.
یکی از شاخه های بسیار رایج محرومیت عاطفی، طرح واره ایثارگری است.
یاد می گیریم که با کمک به دیگران و اولویت دادن به دیگران، احساس ارزشمندی و اهمیت کنیم.
احساس ارزشمندی صرفاً از ارزش ما برای دیگران ناشی می شود و این آغاز وابستگی می شود. طرح واره محرومیت عاطفی با تشخیص اینکه چگونه در زندگی شما عمل می کند، بهبود می یابد.
هرگز به تنهایی نمی آید. بنابراین به طرح واره های دیگر نگاه کنید تا ببینید چگونه در زندگی شما ظاهر می شوند. ابتدا باید روی این طرح واره های ثانویه کار کنید، سپس می توانید به ریشه محرومیت عاطفی برسید.
منبع: schematherapyonline.com
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
