شستن لباس‌های چرک!!!
بله، شستن لباس‌های چرک؛ مسئله این است!!
ژان کلود کوفمان، استاد دانشگاه سوربن فرانسه، در سال ۱۹۹۸ کتاب پرفروش لباس‌های کثیف: زوج‌ها و رخت‌های شستنی را منتشر کرد.
این کتاب حاصل مصاحبه‌های فراوان این جامعه شناس با زوج‌های فرانسوی بود.
کوفمان معتقد است که وقتی دو نفر تصمیم می‌گیرند ماشین لباسشویی بخرند، این بیانگر تحول مهمی در زندگی‌شان است و نشان می‌دهد که ارتباط‌شان وارد مرحله‌ای جدید و جدی شده است.
خرید ماشین لباسشویی به معنای شکل‌گیری پیوند خانوادگی بین دو نفر است.
در آن سال‌ها معمولاً مردان مجرد فرانسوی لباس‌های کثیف‌شان را یا در ماشین لباسشویی عمومی (در ساختمان‌های بزرگ) می‌شستند یا به خانه مادرشان می بردند تا آن‌جا بشویند. با توجه به سبک زندگی جامعه اروپایی، کوفمان معتقد است که «بله» ی هنگام عروسی چیزی را در دو نفر تغییر نمی‌دهد، چون معمولاً زوج‌ها زندگی زیر یک سقف را قبل از این مراسم تجربه کرده اند. آنچه مهم است خرید یک ماشین لباسشویی است که، مانند حلقه ازدواج، کارکردی سمبلیک دارد:
«یک ماشین لباسشویی برای دو نفر»
این امر گامی مثبت در پیوند است، ولی مسئله اساسی آن است که پس از خرید چه کسی لباس‌های چرک را خواهد شست.
کوفمان در جایی می‌گوید که در هر مجلسی، چه بین عموم مردم و چه بین فرهیختگان، وقتی می‌خواهد درباره موضوع کتابش یعنی انجام دادن کارهای خانه سخنرانی کند، هر ده دقیقه یکی از حاضران از جایش بلند می‌شود و از وخامت اوضاع خانه‌اش می‌گوید: این‌که چه کسی باید چه کاری را انجام دهد.
کتاب کوفمان از این نظر اهمیت دارد که نشان می‌دهد بسیاری از داد و بیدادها و اختلاف‌های زوج‌های امروزی نه بر سر عشق رمانتیک بلکه درباره انجام دادن برخی از امور خانه است.
ممکن است که این مسائل به چشم نیایند یا حرف زدن درباره آن‌ها سطحی جلوه کند، ولی در واقع بسیار اهمیت دارند و گاهی موجب جدایی می‌شوند.
از نظر کوفمان، این امور نشان می‌دهند که زوج‌های امروزی چطور بر سر مسائل
شاید به ظاهر ساده و پیش پا افتاده مدام در حال کشمکش‌اند:
بچه‌ها رو به مهد می‌رسونی؟
برنج نداریم، می‌خری؟
حالا که سرپا هستی یه چایی می‌ریزی بخوریم؟
سطل آشغال پر شده و بو گند می‌ده، کی می بریش؟
کتری رو گذاشتم تو هم برو چایی دم کن. بچه پی‌پی کرده بوی گند می‌ده بیا نگهش دار بشورمش.
ماشین رو این دفعه تو می‌بری تعویض روغنی، دفعه قبل من بردم؟
سر راهت داری میای نون می‌گیری؟ و …
کوفمان با مثال ماشین لباسشویی می‌گوید که زندگی آن‌قدرها هم که فکر می‌کنیم ساده نیست.
گاهی اوقات لباس‌های چرک، ظرف‌های نشسته، خانه به هم ریخته و سطل آشغال پرشده به مسائل جدی زندگی تبدیل می‌شوند.
بله، شستن لباس‌های چرک، مسئله این است. شستن لباس‌های چرک (نحوه تقسیم کار در خانه) از آن جهت اهمیت دارد که جزئیاتی از رفتارها و نگرش‌ها را برملا می‌کند.
مثلاً با دعواهایی که بر سر کارهای خانه به وجود می‌آید گاهی اوقات به این نتیجه می‌رسیم که قبل از ازدواج چه قدر درباره زندگی مشترک اشتباه فکر می‌کردیم.
عشق و عاشقی جای خودش ولی بالاخره لباس‌های کثیف را چه کسی خواهد شست؟
از نظر کوفمان، ارتباط زوج‌ها با لباس‌های کثیف (نحوه تقسیم کار در خانه) خیلی چیزها را نشان می‌دهد.
او تمیز کردن خانه را به رقص تشبیه می‌کند، رقصی که پایانی ندارد.هر روز صبح آغاز می‌شود و تا پاسی از شب ادامه دارد.
معمولاً چهره‌ها در آن ثابت‌اند، ولی گام‌ها فرق می‌کنند.
منظور کوفمان آن است که عموماً این زنان هستند که باید فکری به حال لباس‌های چرک بکنند و او این موضوع را در جامعه فرانسه به نقد می‌کشد.
او سبک‌های مختلف مشارکت در کارهای خانه را در بین خانواده‌ها نشان می‌دهد. مثلاً نشان می‌دهد که بسیاری از مردان اگر در شستن لباس‌های چرک یا تمیز کردن خانه مشارک کنند، احساس دانش‌آموزی را دارند که خانم معلم دارد تنبیهش می‌کند! در ضمن اغلب این مردان، پس از یک دعوای شدید و اعتراض زن درباره طاقت‌فرسا بودن کارهای خانه، حاضر شده‌اند در این نوع امور مشارکت کنند.
ماشین لباسشویی یک مثال است. به‌راستی ما مردان چه‌قدر به لباس‌های چرک تلنبار شده در گوشه حمام فکر می‌کنیم؟
کتاب: تا طلاق نگرفتند کتاب ننوشتند.
نویسنده: فردین علیخواه (جامعه شناس)
