خوانسار، شهر چشمه های روان!
خوانسار کجاست؟
خوانسار در قسمت شمال غربی استان اصفهان و در همسایگی استان لرستان و استان مرکزی واقع شده‌است و از سمت غرب با الیگودرز در استان لرستان، از سمت شمال با گلپایگان، از جنوب با فریدون شهر و چادگان و از سمت شرق به شاهین شهر ختم می‌شود.
بنابراین در جواب سوال خوانسار کجاست می‌توانیم بگوییم که در شمال غرب استان اصفهان و در نزدیکی شهر گلپایگان واقع شده‌است.
تاریخچه خوانسار
شهر خواٰنسار اصفهان در طول تاریخ محل زندگی اقوام مختلف بوده و اتفاقات تاریخی فراوانی در آن رخ داده است. در قسمت‌هایی از تاریخ گفته می‌شود که در زمان هخامنشیان و پادشاهی کوروش، بخشی از یهودیان که بعدا به سمت همدان مهاجرت کردند، در این شهر زندگی می‌کردند.
همچنین وجود چندین آتشکده در این شهر، قدمت آن را تا پیش از اسلام تایید می‌کند. همچنین براساس اسناد تاریخی، خوانسار یکی از توقف‌گاه‌های اسکندر در زمان حمله به ایران بوده و جنگی بین اسکندر مقدونی و داریوش سوم در همین منطقه رخ می‌دهد.
در زمان پس از اسلام اینجا مورد حمله مغول‌ها قرار گرفت و تا حد زیادی تخریب شد. اما رونق مجدد آن به عصر صفویه بر می‌گردد که پادشاهان صفوی به این شهر به صورت ویژه توجه داشتند و فرآیند آبادانی و رونق با سرعت بالاتری انجام شد.
همچنین خواٰنسار در زمان قاجار هم شهر مهمی بوده و حاکمان اینجا از افراد مورد اعتماد که بعضا سابقه وزارت داشته‌اند انتخاب می‌شدند.
وجه تسمیه خوانسار
در زبان فارسی خوان معمولا به معنی چشمه اس و سار هم پسوندی است که نشان دهنده فراوانی و تعداد زیاد است. با توجه به اینکه در شهر خوانسار چشمه‌های بسیار زیادی وجود دارند، نام خوانسار یعنی دارای چشمه‌های فراوان برای این شهر انتخاب شده‌است.
زبان و نژاد مردم خوانسار
زبان مردم خوانسار یکی از گویش‌ها و زبان‌های بسیار قدیمی است که دارای ریشه‌ی هندو ایرانی است. این زبان در حال حاضر در خطر انقراض قرار گرفته و عمدتا مردم اینجا از زبان خوانساری استفاده نمی‌کنند و تنها از گویش خوانساری در مکالمات خود استفاده می‌کنند.
با توجه به حجم بالای مهاجرت و عدم استفاده از زبان خوانساری، سازمان یونسکو زبان خوانساری را در بین زبان‌های در خطر انقراض قرار داده‌است.
جاهای دیدنی خوانسار:
گلستان کوه
اما در قسمت شمالی سد باغکل و در ناحیه جنوب شرقی این شهر کوه زیبای گلستان کوه واقع شده‌است. گلستان کوه با ۳۶۳۱ متر ارتفاع یکی از کوه‌های بلند استان اصفهان است. در این کوه زیبا انواع گیاهان وحشی مانند موسیر و گون به صورت خودرو می‌رویند.
همچنین در فصل بهار لاله واژگون در خوانسار گلستان کوه به عنوان یکی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری، مسافران زیادی را به این شهر دعوت می‌کند. برای رفاه حال مسافران و گردشگران، تجهیزاتی مانند سرویس بهداشتی، استراحتگاه و پارکینگ اتوموبیل در دامنه گلستان کوه تعبیه شده‌است.
دشت لاله های واژگون گلستان کوه
لاله‌های واژگون خوانسار گلستان کوه آن قدر جذابیت دارند که بد نیست کمی بیشتر درباره آن صحبت کنیم. لاله واژگون که به نام‌های گل اشک، اشک مریم و تاج قیصر هم شناخته می‌شود، بسیار به میزان بارش باران حساس است.
در زمان‌هایی که بارش باران مناسب باشد، ارتفاع این گل زیبا به ۷۰ سانتی‌متر هم می‌رسد. اما در زمان‌هایی که بارش کم باشد، ممکن است ارتفاع لاله های واژگون گلستان کوه تا ۳۰ سانتی‌متر هم کاهش پیدا کند.
برای رسیدن به دشت لاله های واژگون کافی است تا از خوانسار به سمت رویتای دره‌بید حرکت کنید. بعد از روستای دره بید، تابلوهای ورودی دشت لاله های واژگون را مشاهده خواهید کرد.
باغ شهر
خوانسار به دلیل وجود چشمه های آب فراوان مملو از درختان سربه فلک کشیده است و به همین دلیل اینجا یکی از باغشهرهای مهم ایران به شمار می‌رود.
انبوه کوچه باغ‌ها و باغ های کوچک و بزرگ در سراسر این شهر پیدا می‌شوند. محله‌های چشمه آخوند، مالکاه، پایتخت، صفاییه و دوراه از بهترین و زیباترین کوچه باغ‌های باغ شهر هستند.
غار هیکل
یکی از متفاوت‌ترین غارهایی که تا به حال در زندگی دیده‌اید را در خوانسار می‌توانید مشاهده کنید. غار هیکل که در ۵ کیلومتری این شهر زیبا و در نزدیکی کوه هیکل قرار دارد، در واقع یک حفره بزرگ و عمیق در دل زمین است که تا حدود ۱۹۰ متر عمق دارد. دمای داخلی غار حدودا بین ۱۴ تا ۱۶ درجه سانتی‌گراد است.
نکته بسیار جالب این که در عمق ۱۲۰ متری این غار، چندین سنگ نوشته و آثار تاریخی پیدا شده‌است. بازدید از غار هیکل رایگان است اما برای وارد شدن به غار، حتما از کمک افراد آشنا به این غار بهره مند شوید.
چشمه مرزن گشت
خوانسار شهر چشمه‌ها است. چشمه مرزن گشت یکی از زیباترین جشمه‌های شهر خوانسار است. این چشمه زیبا در جنوب غربی شهر و در پارک ملی سرچشمه واقع شده‌است. چشمه مرزن گشت به همراه چندین چشمه دیگر در نهایت رودخانه خوانسار را تشکیل می‌دهند
سوغات و محصولات خوانسار
وجود باغات متعدد باعث شده تا محصولات متنوعی از به عنوان سوغات خوانسار عرضه شود. عسل یکی از مهمترین و معروف‌ترین سوغات اینجا است. وجود گیاهان مختلف باعث شده تا عسل‌های بسیار باکیفیت در این شهر تولید شود. گز دیگر سوغات معروف این شهر است که تا حد زیادی با گز اصفهان متفاوت است.
علاوه بر این، محصولات باغی مانند گردو، آلو، بادام و همچنین محصولاتی مانند ترخینه و تنباکو از مهمترین سوغات خوانسار است.
علاوه بر این فرش که به نام ساروق شناخته می‌شود، یکی از فرش‌های قدیمی ایران است که به عنوان سوغات و محصولات اینجا به فروش می‌رسد.
_______
گردآوری: مرسده رنجبر
