جشن سپندار مذگان
گردآوری: ندا حاج رسولی
سپندار مذگان ، روز بزرگداشت زن ، زمین و عشاق
سپندارمذ پاسبان تو باد ز خرداد روشن روان تو باد
جشن سپندارمذگان جشنی باستانی است و از چند سده پیش از میلاد مسیح در بین ایرانی‌ها اجرا می‌شد و به روز عشق شهرت داشت.
در این روز از زنان و مادران قدردانی شده و با هدیه و گلی از آن‌ها تقدیر می‌کردند.
به گفته ی دکتر میرجلا الدین کزازی : «اگر جهانیان اندکی درباره جشن سپندارمذگان ما می‌دانستند ، هرگز به ولنتاین دل خوش نمی‌کردند و سپندارمذگان ،جشن بزرگداشت زن می شد.»
این جشن ریشه در آیین کهن ایران دارد و یکی از مهمترین جشنهای ایینی در بزرگداشت و گرامی‌داشت زن میباشد.
سپندارمذ یکی از شش فرشته در آیین نیاکان ما میباشد که به عبارتی این شش فرشته شش ویژگی اصلی اهورامزدا را می‌سازد.
در میان شش امشاسپند ، پنج فرشته در نمادشناسی کهن ایرانی نرینه هستند و تنها یک فرشته مادینه ستوده میشود. که آن سپندار مذ میباشد.
این ویژگی مادینه در فرشته‌ی سپندارمذ انگیزه‌ای نیرومند شده تا جشن بزرگ امشاسپند تبدیل به بزرگداشت زن ایرانی شود.
در تقویم و گاه شمار زرتشتی ها ، نام روز پنجم هر ماه ،سپندارمذد می باشد.
که پنجم اسفند ماه که در آن نام روز و نام ماه یکی می باشد در گاه شمار زرتشتی روز بزرگداشت زن می باشد.
یکی از آیین های اين جشن، استراحت كامل زنان از كار و تلاش و كوشش و فرمانبردارى كامل مردان از زنان بوده است. در روز سپندارمذد به خاطر قدردانی از تلاش يك ساله بانوان، مردان کلیه ی وظايف روز مره ايشان را بر عهده گرفته و با اين كار، فعاليت هاى يك زن را تجربه مى كردند و در عين حال در اين روز هديه دادن به بانوی منزل از دیگر آداب و رسوم اصلى اين جشن به شمار رفته است.به اين ترتيب از محبت و مهربانى بانوان سپاسگزارى مى شود.
بانوان با پوشيدن لباس هاى نو، مورد احترام و تمجید قرار مى‌گيرند.
در مراسم جشن اسفندگان در آيين زرتشت همچنين زنان پاكدامن و پرهيزگار كه به تربيت فرزندان نيك پرداخته اند و اين فرزندان به عنوان شخصى نيك شناخته شده اند، تشويق مى شوند.
یکی دیگر از آیین ها در این جشن «سنت مرد گیران » بوده است که بنا به روایت ها دختران جوان میتوانستند در این روز برای خود همسر انتخاب کنند
مطابق عقايد و اصول مذهبى زرتشتيان، سپندارمذ در عالم معنوى نماد
مهر و محبت و در جهان خاكى فرشته ی نگهبان زمين میباشد
به همين منظور ايرانيان، در ماه اسفند اقدام به امور اجتماعى و عمرانى مى كردند. و به حفر قنوات و خشكانيدن مرداب ها و باتلاق ها و آباد كردن زمين هاى باير به وسيله سدبندى رودخانه ها و كشت و زرع و نشاندن درخت مى پرداخته اند.
هنوز اختلاف نظرهایی برای تاریخ این روز وجود دارد اما تاریخ دقیق روز سپندارمذگان در ایران باستان ۵ اسفند ماه بوده که در آن سال ها ماه های سال همگی ۳۰ روز بوده اند.
در تقویم جدید ایرانیان چون ۶ ماه اول سال ۳۱ روزه هستند بنابراین برخی معتقدند باید این روز را در ۲۹ بهمن جشن بگیرند.
امروز زرتشتیان آن را در روز اسفند (سپندارمذ – پنجمین روز) از ماه اسفند (سپندارمذ) برابر با بیست و نهم بهمن در گاهشماری خورشیدی امروزی برگزار می کنند.
به امید روزی که بانوان فرهیخته ی ایرانی ، بزرگداشت مقام زن را در این روز برگزار کنند و سنت ها و آیین باستانی ایرانی را زنده نگاه دارند
منبع:
برگرفته از صحبتهای دکتر جلال خالقی مطلق
اگر به بخش آداب و رسوم علاقمند هستید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
بسیار زیبا عالی من کلی اطلاعات بدست اوردم