۱۸ می برابر با ۲۸ اردیبهشت، هر ساله به عنوان “روز جهانی موزه و میراث فرهنگی” در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. این روزفرصتی است برای قدردانی از نقش موزه‌ها در حفظ، انتقال و نمایش تاریخ و فرهنگ ملت‌ها. موزه‌ها نه تنها محل نگهداری اشیاءباستانی هستند، بلکه روایت‌گر هویت جمعی، خاطرات تاریخی و ارزش‌های انسانی‌اند.
مفهوم موزه و اهمیت آن
موزه‌ها امروزه تنها محل نگهداری آثار تاریخی نیستند؛ بلکه فضاهایی فرهنگی، آموزشی و اجتماعی به شمار می‌روند. آن‌ها پلی هستندمیان گذشته و حال، و با نمایش آثار تاریخی، هنری و علمی، فرصتی برای بازنگری در میراث تمدنی فراهم می‌کنند. در جهانی که سرعتتغییرات فرهنگی بالا است، موزه‌ها نگهبانان خاموش اصالت و حقیقت‌اند.
نقش میراث فرهنگی در حفظ هویت ملی
میراث فرهنگی، شامل بناها، زبان‌ها، آداب، سنت‌ها و آثار هنری است که از نسل‌های گذشته به ما رسیده‌اند. این میراث بخشی ازحافظه تاریخی یک ملت است و پیوند میان نسل‌ها را حفظ می‌کند. شناخت و حفاظت از آن، وظیفه‌ای ملی و جهانی است که با آموزش وآگاهی عمومی تحقق می‌یابد.
شعارهای جهانی و اهداف روز موزه
هر سال شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) برای این روز شعاری خاص انتخاب می‌کند که تمرکز بر چالش‌ها، تغییرات یا مسئولیت‌هایموزه‌ها دارد؛ از جمله نقش موزه‌ها در توسعه پایدار، عدالت اجتماعی، دیجیتالی‌سازی و صلح جهانی. این شعارها جهت‌گیری و اهمیتموزه‌ها در دنیای مدرن را برجسته می‌کنند.
وضعیت موزه‌ها در ایران
ایران با تاریخ و تمدنی چند هزار ساله، از غنی‌ترین کشورهای جهان از نظر میراث فرهنگی است. موزه‌هایی مانند موزه ایران باستان،موزه هنرهای معاصر، موزه ملی فرش، و موزه‌های منطقه‌ای در شهرهایی چون شیراز، تبریز، کرمان و مشهد، گنجینه‌هایی ارزشمند ازفرهنگ ایرانی را در خود جای داده‌اند. با این حال، نیاز به توسعه زیرساخت‌ها، افزایش بازدیدکننده و آموزش عمومی همچنان احساسمی‌شود.
فرصتی برای بازنگری و آگاهی‌بخشی
روز جهانی موزه، فرصتی است تا درهای موزه‌ها به روی عموم گشوده شوند، بازدیدها رایگان شوند و برنامه‌هایی آموزشی،نمایشگاه‌های موقت و تورهای تخصصی برگزار گردد. این روز می‌تواند آغازگر گفت‌وگوهایی عمیق درباره ارزش میراث و نقش ما درپاسداری از آن باشد.
سخن اخر
موزه‌ها تنها محل نگهداری اشیاء نیستند، بلکه جان دارند؛ آن‌ها با ما سخن می‌گویند از روزگاری دور، از انسان‌هایی چون ما، باآرزوها، ترس‌ها و امیدهایی آشنا. گرامی‌داشت روز جهانی موزه و میراث فرهنگی، گامی مهم در جهت شناخت بهتر خویشتن و پیوند باریشه‌هایمان است. بیایید با نگاهی نو به موزه‌ها بنگریم و میراث‌دارانی آگاه برای نسل‌های آینده باشیم.
————————————————————
اگر از این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
۳۱ اردیبهشت؛ روزی برای جاودانگی انسانیت
