پرسش «گیاه خواری یا گوشت خواری؟» در دنیای امروز یکی از مهمترین مباحث در حوزه تغذیه و سبک زندگی است. افزایش آگاهی عمومی درباره تاثیرات زیستمحیطی و سلامت فردی ناشی از رژیمهای مختلف غذایی، افراد را به سمت انتخاب رژیمهای متناسب با سلامت جسمانی و عقاید فردی سوق داده است. در این مقاله، از منظر علمی به بررسی رژیمهای گیاه خواری و گوشت خواری میپردازیم و شما را با مفاهیم تخصصیتر این رژیمها آشنا میکنیم. با ماه خاتون همراه باشید.
رژیم گیاه خواری چیست؟
گیاه خواری به معنای پرهیز از مصرف گوشت حیوانات است. با این حال، گیاه خواری انواع و سطوح مختلفی دارد. در سادهترین شکل، گیاه خواران از مصرف گوشت قرمز، ماهی و مرغ خودداری میکنند، اما محصولات حیوانی مانند لبنیات و تخممرغ را همچنان در رژیم غذایی خود حفظ میکنند. این نوع گیاه خواری با عنوان لاکتو-اوو گیاه خواری شناخته میشود. در مقابل، رژیمهای سختتری مانند وگان، تمام محصولات حیوانی را، از جمله لبنیات و تخممرغ، از رژیم غذایی حذف میکنند. وگانها حتی از مصرف عسل نیز پرهیز میکنند.
رژیمهای گیاه خواری انواع مختلفی دارند کـه بر اساس میزان مصرف گوشت و فراوردههاي حیوانی تفاوت دارند. برخی از این رژیمها عبارتند از:
- وگانیسم: این رژیم سختترین نوع گیاه خواری اسـت کـه هیچ گونه محصول حیوانی و جانبی آن را مصرف نمی کند.
- گیاه خواری بـه همراه تخممرغ: این رژیم گوشت، مرغ، غذا هاي دریایی و لبنیات را حذف می کند، اما تخم مرغ و غذا هاي حاوی آن را می خورد.
- گیاه خواری بـه همراه لبنیات: این رژیم گوشت، مرغ، غذا هاي دریایی و تخم مرغ را حذف می کند، اما محصولات لبنی مانند شیر، پنیر، ماست و کره را می خورد.
- گیاه خواری بـه همراه تخم مرغ و لبنیات: این رژیم استانداردترین نوع گیاه خواری اسـت کـه تمام گوشت، مرغ و غذا هاي دریایی را حذف میکند، اما تخم مرغ و محصولات لبنی را می خورد.
رژیم گوشت خواری چیست؟
رژیم گوشتخواری یا کارنیور یک رژیم غذایی بسیار محدود و بحثبرانگیز است که در آن فرد تنها به مصرف گوشت و محصولات حیوانی مانند تخممرغ میپردازد. در این رژیم، از مصرف هرگونه گیاه، میوه، سبزیجات، حبوبات، غلات، آجیل و دانهها اجتناب میشود.
برخی افراد معتقدند که رژیم گوشتخواری میتواند به کاهش التهاب، بهبود هضم و کاهش وزن کمک کند. برخی افراد با بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، پسوریازیس و بیماری کرون، گزارش کردهاند که با دنبال کردن رژیم گوشتخواری علائم آنها بهبود یافته است. برخی افراد بر این باورند که انسانها از نظر ژنتیکی برای خوردن گوشت طراحی شدهاند.
این رژیم به شدت محدود است و میتواند منجر به کمبود فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانهایی شود که برای سلامت بدن ضروری هستند. حذف فیبر از رژیم غذایی میتواند منجر به یبوست و مشکلات گوارشی شود. مصرف زیاد گوشت قرمز میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهد. رژیمهای پرچرب مانند رژیم گوشتخواری میتوانند خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش دهند.
فواید رژیم گیاه خواری:
فواید رژیم گیاه خواری:- کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی: مطالعات نشان دادهاند که رژیم گیاه خواری با کاهش کلسترول و فشار خون میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را به میزان چشمگیری کاهش دهد. فیبر بالا و مواد آنتیاکسیدانی موجود در میوهها و سبزیجات از عواملی هستند که در این کاهش مؤثرند.
- کاهش خطر دیابت نوع ۲: رژیمهای گیاه خواری با کاهش مصرف شکر و چربیهای ترانس به کنترل قند خون کمک میکنند.
- کاهش وزن و کنترل چاقی: تحقیقات نشان دادهاند که گیاه خواران به دلیل مصرف کمتر کالری، دارای شاخص توده بدنی (BMI) کمتری نسبت به گوشت خواران هستند.
معایب رژیم گیاه خواری:
با وجود فواید بیشمار، گیاه خواری نیز معایبی دارد که در صورت عدم رعایت اصول تغذیهای میتواند منجر به مشکلات جدی شود. از جمله معایب گیاه خواری میتوان به کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی اشاره کرد. بهخصوص، ویتامین B12 که عمدتاً در محصولات حیوانی یافت میشود، یکی از مهمترین ویتامینهایی است که گیاه خواران با کمبود آن مواجه میشوند. این کمبود میتواند به مشکلاتی مانند کمخونی و آسیبهای عصبی منجر شود.
همچنین، کمبود آهن و کلسیم نیز در رژیمهای گیاهخواری رایج است.
مزایای رژیم گوشت خواری:
- ارائه پروتئینهاي حیوانی، آهن، روی، سلنیوم و ویتامینهاي گروه B و ویتامین D کـه برای سلامتی عضلات، استخوان ها، خون و سیستم ایمنی مهم هستند.
- کاهش مصرف کربوهیدراتهاي پرسرشار و پرکالری کـه می توانند باعث چاقی، دیابت و بیماریهاي قلبی شوند.
- افزایش سطح تستوسترون و هورمون رشد کـه می توانند بـه افزایش قدرت عضلانی، توان جنسی و جوانی پوست کمک کنند.
معایب رژیم گوشت خواری:
معایب رژیم گوشت خواری:کمبود فیبر، ویتامینها، آنتیاکسیدانها و موادمعدنی کـه در میوهها، سبزیجات و غلات وجود دارند و برای سلامتی رودهها، پوست، مو و چشمها ضروری هستند.
افزایش مصرف چربیهاي اشباع و کلسترول کـه می توانند باعث افزایش فشار خون، بیماریهاي قلبی و سکته مغزی شوند.
افزایش خطر ابتلا بـه سرطانهاي روده بزرگ، پروستات، پستان و ریه بـه دلیل مصرف بالای گوشت قرمز، گوشت فرآوری شده و نیتراتها
ایجاد مشکلات گوارشی ناشی از تغییر فلورای رودهاي و کاهش تولید آنزیمهاي گوارشی.
مقایسه رژیم گیاه خواری و گوشت خواری:
باتوجه به تمام توضیحاتی که دادیم، مشخص است که بین رژیم گیاه خواری و گوشت خواری، تفاوت هایی وجود دارد. هریک مزایا و معایب خود را دارند، اما به نظر می رسد بهترین کار، ایجاد تعادل بین محصولات حیوانی و گیاهی است.
البته قابل درک است که فعالان محیط زیست، دلایل زیادی برای دنبال کردن سبک غذایی و زندگی وگان دارند. اما طبیعتاً پایبندی به چنین رژیمی برای همه ساده نیست. توصیه ما مشورت با پزشک است. پزشک می تواند با انجام آزمایش و بررسی وضعیت جسمانی شما، بهترین سبک غذایی را تجویز کند.
در پایان
در نهایت نکته اصلی این است که با رعایت اصول تغذیه سالم، هردو رژیم گوشت خواری و گیاه خواری میتوانند متضمن سلامت و عمر طولانی برای افراد باشند و بهتر است درباره رژیم غذایی مناسب با پزشک و متخصص هم مشورت شود. افزایش مصرف سبزیجات، میوه، حبوبات و مغزدانهها و همچنین کاهش مصرف گوشت و چربیهای اشباع شاید بهترین روش تغذیه برای همهچیزخواران باشد. همچنین مصرف متناسب مواد غذایی گیاهی مختلف و متنوع، ضامن سلامت کسانی است که گیاه خواری را به عنوان سبک زندگی خود در پیش گرفتهاند. تعادل و توازن در مصرف مواد غذایی و پرهیز از مواد مضر مانند چربی اشباع شده و قند و همچنین ورزش میتواند سلامت و عمر طولانی را برای افراد با رژیمهای غذایی گوناگون به ارمغان بیاورد.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید.
