وحدت در عین نفرت، وحدت در عین کثرت
«وحدت در عین نفرت، وحدت در عین کثرت»
- آیا فکر می‌کنید خانواده‌ها یا افرادی را که در خانه‌شان از حیوانات خانگی نگهداری می‌کنند باید سرزنش کرد و به خانه‌شان نرفت؟
- آیا شما این گرایش را در خود می‌بینید که با ایرانیانی که در شهرهای ترکیه شادی و پایکوبی می‌کنند توهین کنید و معتقد باشید آنان ولنگارند؟
- آیا فکر می‌کنید زن محجبه ای که به حجاب پای‌بند است از جریان مدرن زندگی آنروز دور است و باید از او دوری کرد؟
- آیا این پیش داوری را دارید که هر کس که ساکن فلان استان کشورمان است با مواد مخدر سروکار دارد؟
- با این که اگر در پیاده رو فردی ترانسکشوال ببینید به او زل می‌زنید، می‌خندید و با دست نشانش می‌دهید؟
در چند سال گذشته، مطالعات مختلفی درباره‌ی ارتباطات بین فرهنگی داشته‌ام منظور از ارتباطات بین فرهنگی تعامل و ارتباطات بین گروه‌هایی با فرهنگ‌ها و سبک‌های مختلف زندگی و تعامل دولت و نهادهای رسمی با آنان است.
برای مثال:
ارتباطات بین پیروان چند دین در جامعه‌ای که دارای ادیان مختلف است و نحوه ی تعامل دولت با آنان و به ویژه حقوق آنان در قوانین یکی از این موارد است. مسئله اصلی آن است که با به کارگیری چه سازوکارهایی میتوان از بروز تنش‌ها و تضادهای احتمالی در بین گروه‌های متنوع اجتماعی جلوگیری کرد.
جامعه‌ی فعلی ایران هم‌اکنون از نظر قوم، دین، زبان، جنسیت، سن، ملیت(ایرانی، افغان و…) ،سکب زندگی، طبقه‌ی اجتماعی، جهت‌گیری‌های سیاسی، معنویت گرایی و… دارای تنوع بسیار است. ارتباطات بین فرهنگی درواقع به نحوه ی تعاملات و ارتباطات افراد برحسب این معیارها و احترام آنان نزد دولت و نهادهای رسمی می‌پردازد.
- مثلاً چقدر افراد با سبک‌های مختلف زندگی همدیگر را تحمل یا احیاناً تحقیر می‌کنند؟
- طبقات اجتماعی بالا درباره‌ی طبقات اجتماعی پایین و، برعکس، طبقات پایین درباره‌ی طبقات بالا چه تصوری دارند؟
- ایرانیان از افغانستانی های ساکن ایران و افغانستانی ها درباره‌ی ایرانی‌ها چه تصوری دارند؟ قومیت های مختلف درباره ی هم چگونه فکر می‌کنند؟
فرض بر آن است که تصاویر ذهنی و ذهنیت های کلیشه‌ای می‌توانند در رفتار آدم‌ها موثر باشند و آن‌ها، براساس نوع ذهنیت‌های (مثبت، منفی) خود، استراتژی های رفتاری مختلفی در مقابل یکدیگر تعریف کنند. نتیجه‌ی ذهنیت‌های کلیشه‌ای و منفی بروز تنش‌های اجتماعی خواهد بود.
در کشورهای توسعه یافته‌ای که جامعه‌ای متنوع و البته دولت‌هایی دارند که تنوعات اجتماعی را به رسمیت شناخته‌اند، تلاش می‌شود تا از کودکی به دانش‌آموزان بیاموزند که قرار است در جامعه‌ای متنوع_و نه یکدست_زندگی کنند. در واقع، به دانش‌آموزان می‌گویند که تنوع، و نه تشابه، ویژگی اصلی جامعه‌ی ایشان است.
لذا باید یاد بگیرید که به آسانی درباره‌ی افراد متفاوت با خود قضاوت نکنند تا در کنار هم زندگی مسالمت‌آمیزی داشته باشند.
نکته‌ی جالب آن که محققان این عرصه از توانایی‌هایی نظیر «درک بین فرهنگی» و «شایستگی بین فرهنگی» نام می‌برند که به توانایی‌ها و مهارت‌های ضروری افراد برای زندگی در یک جامعه‌ی متنوع و رنگارنگ اشاره دارد.
نهادهای مختلف اعم از آموزشی، رسانه‌ای، سیاسی و شهروندی تلاش می‌کنند این شایستگی‌ها را در افراد بارور کنند تا جامعه ای صلح آمیز داشته باشند.
جامعه‌ی ایرانی از نظر اجتماعی و فرهنگی و به ویژه از نظر سبک زندگی جامعه‌ای متنوع است. پس از گسترش رسانه‌های جمعی، این تنوع گسترده‌تر نیز شده است.
بررسی خانواده‌ها و سبک‌های زندگی آنان بیانگر آن است که تنوع-نه تشابه- ویژگی اصلی جامعه‌ی ایرانی است و ما بیش از پیش به آموزش ارتباطات بین فرهنگی نیاز داریم که نتیجه‌ی آن درک و مدارا در برابر افراد متفاوت با ماست.
نکته‌ی قابل تأمل آن است که اگر نهادهای رسمی کثرت فرهنگی و اجتماعی را، که در سبک‌های مختلف زندگی بروز می‌یابند، به رسمیت نشناسند و صرفاً از یک سبک زندگی خاص طرفداری کنند، روز به روز شاهد وحدت در عین نفرت خواهیم بود و البته به تدریج وحدت هم از بین خواهد رفت و فقط نفرت باقی خواهد ماند.
________
منبع: کتاب لذت آنی تا ملال فوری
نویسنده: فردین علیخواه
____________
اگر به بخش فرهنگ و هنر علاقه مندید، از مقاله قبلی ما نیز دیدن کنید.
روی لینک زیر کلیک کنید:
چرا کتاب خوان ها بهترین آدم هایی هستند که میتوان عاشقشان شد؟!
