سلامت دهان و دندان با گیاهان دارویی

نویسنده: طیبه فرهانی (پژوهشگر طب سنتی)

چگونه با گیاهان دارویی مراقب سلامت دهان و دندان خود باشیم

آلوئه ورا با موادی که در خود دارد بی نهایت برای سلامت دهان و لثه مفید است. دندان پزشکان بر اثرات آلوئه ورا بر دهان و لثه و استفاده از آن بسیار توصیه می‌کنند. ژل گیاه بصورت موضعی برای درمان التهاب مخاط دهان کاربرد دارد.

اکالیپتوس دارای اثر قابض و ضدمیکروب است از این رو جویدن برگ آن در رفع درد لثه دندانها و جوشانده آن به علت دارا بودن تانن فراوان، به صورت لوسیون و پانسمان در بهبود زخمها و شستشوی حفره‌های چرکین بدن اثر مفیدی دارند.

دهانشويه بابونه تجمع پلاک و التهاب لثه کاهش مي يابد. از عصاره بابونه آلماني برای تهیه دهانشویه استفاده میشود.استفاده از فرآورده هاي حاوي بابونه به عنوان خميردندان و دهانشويه اثرات مفيدي در وضعيت بهداشت دهان داشته است.

بابونه داراي اثرات ضد حساسيت و ضد التهاب است که تا حدودي به علت وجود آزولن ميباشد. براي تسكين درد هنگام دندان درآوردن بچه‌ها، به آنها چاي بابونه بدهيد.

بادرنجبویه برای رفع بوی بد دهان مفید میباشد. Melissan فرآورده حاصل از آن به صورت ژل موضعی، برای درمان تبخال مصرف می شود.

دهانشویه پرسیکا (Persica) و پودر شیرینوش، داروهای حاصل از گیاه بومادران است که به صورت قطره، به عنوان دهانشویه برای رفع التهاب دهان و استحکام لثه ها کاربرد دارد.

جوشاندههای غلیظ ریحان جهت رفع آفت به صورت حمام دهان مصرف دارد. مضمضه و جویدن ریحان برای زخمهای دهان مفید است. اسانس ریحان که بازیلیک نام دارد، بسیار معطر و ضدعفونی کنندهی دستگاه گوارش است و بوی سیر و پیاز را از دهان می برد.

زوفا برای درمان تب خال مفید است. زوفا اثر بازدارنده رشد ویروس تبخال دارد. کمپرس دم کرده زوفا برای فروکش کردن آن استفاده می شود. و کسانی که تبخال میزنند باید از دم کرده زوفا استفاده کنند.

برای تهیه کمپرس زوفا در حدود ۳۰ گرم گیاه خشک زوفا را در ۵۰۰ گرم آب جوش ۱۵ دقیقه خیس کنید و بگذارید خنک شود و پارچه تمیزی را با آن دم کرده آغشته، روی زخمهای سرد و تبخال‌ها بیندازید.

جویدن برگ زیتون برای از بین بردن آفت و  زخمهای دهان مفید است. مضمضه کردن با روغن زیتون وحشی خونریزی لثه را باز دارد و دندانهای لق را استوار سازد. برای رفع پیوره لثه، روغن زیتون را بر روی لثه بمالید.

مضمضه عرق شاهتره برای التیام جراحت کام دهان و زبان و استحکام لثه مفید می‌باشد.

چای ریشه یا برگ‌های ختمی برای رفع التهابات دهان موثر است و لوله‌های برونشی را نرم می‌کند. Althadin، فرآورده ی حاصل از این گیاه به صورت قرص مکیدنی و برای رفع علائم سوزش و التهاب دهان و حلق مصرف می‌شود.

گرد برگ و ساقه خرفه برای زخمهای دهان اطفال و زخمهای نظایر آن مفید است. در خونریزی های لثه دندان که معمولا در بیماری اسکوربوت پیش میآید، اگر برگهای تازه خرفه ضمن جویدن به آهستگی مصرف گردد، اثر مفیدی در بهبود آن ظاهر می شود.

طیبه فرهانی– دکترای بیولوژی و پژوهشگر طب سنتی

farhani_tayyebeh